گزارشی ازاظهارنظر هنرمندان درباره اجرای نمایش دراماکن غیر رسمی

 

 حرکتی نیازمند حمایت

گزارشی از اظهار نظر هنرمندان تئاتر درباره اجرای نمایش در اماکن غیر رسمی

 یکی از مشکلات حال حاضر تئاتر کشورمان کمبود سالن‌ برای اجرا است. اجرای تئاتر در مکان‌هایی از جمله پارکینگ، آپارتمان، فضاهای باز، خانه‌های قدیمی و... علاوه بر اینکه اتفاق نو و جذابی است تا حدودی می‌تواند به حل این مشکل کمک کند.

به گزارش سایت ایران تئاتر، از این طریق تماشاگران نیز ارتباط نزدیک‌تری با تئاتر برقرار خواهند کرد و حتی برخی از مردم که با تئاتر کمتر آشنایی دارند، با این روش جذب این هنر خواهند شد و تئاتر هم تماشاگران تازه‌ای پیدا می‌کند.
در صورتی که حمایت لازم از سوی نهادها و مسئولان انجام شود می‌توان اجرای تئاتر را در مکان‌های نامتعارف گسترش داد.
کارگردانان تئاتر درباره اجرا در مکان‌های نامتعارف نظرهای مختلفی دارند که خواندن حرف‌هایشان خالی لطف نیست.

ضرورت‌ها
"پری صابری" که سابقه اینگونه اجراها را دارد، معتقد است؛ «اجرای نمایش در مکان‌های نامتعارف در ایران بسیار ضرورت دارد و باید از تمامی اماکن سنتی به خصوص در ایام تابستان‌ برای اجرای تئاتر استفاده کرد.»
وی می‌گوید: «از آنجایی که ما سالن‌های مناسبی برای اجرا در اختیار نداریم، اجرا در محل‌های نامتعارف هزینه کمتری دارد.»
"پیام فروتن" نیز تقریباً همین نظر را دارد. او هم اجرا در مکان‌های نامتعارف را در ایران ضرورری می‌داند و معتقد است: «باتوجه به تعداد زیاد هنرمندان و کمبود فضاهای نمایشی بخش عمده‌ای از هنرمندان تئاتر برای اجرا ناکام می‌مانند، از این‌رو اجرا در فضای غیرمتعارف و غیررسمی یک ضرورت است؛ اما همین امر خود نیاز به برنامه‌ریزی و ساماندهی از سوی مسئولان را می‌طلبد.»
"محمد یعقوبی" دیگر کارگردانی است که اجرا در مکان‌های نامتعارف را امری مثبت تلقی کرده و می‌گوید: «اجرا در مکان‌های نامتعارف به لحاظ هنری اتفاق تازه و جذابی است. از حسن‌های اجرا در مکان‌های نامتعارف نگرش و نگاه تازه‌ای است که شکل می‌گیرد و در واقع این اجرا گونه‌ای دیگر دیدن است.»
"یاسرخاسب" هم از آن دست کارگردانانی است که اجراهای نامتعارف را تجربه کرده است. برای مثال او سابقه اجرا در فضای مترو و... را در کارنامه کاری‌اش ثبت کرده و با همین پیش زمینه اجرای نمایش در مکان‌های نامتعارف را دریچه‌ای برای برقراری ارتباط مستقیم مخاطبان با تئاتر می‌داند و می گوید: «حجم زیاد دانشجویان و کسانی که در عرصه تئاتر فعالیت می‌کنند باعث می‌شود نیاز به وجود مکان‌های نامتعارف برای اجرا بیشتر احساس شود.»
"حمید پورآذری" هم که چندی پیش نمایش "دور دو فرمان" را در پارکینگ دانشگاه امیرکبیر اجرا کرد، در این خصوص به جغرافیا و معماری مکان‌های نامتعارف اشاره می‌کند و می‌گوید: «در هر محلی با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارد می‌توان تئاتر اجرا کرد و اگر به جغرافی و معماری در یک اجرا توجه شود، هیچ مکانی نامتعارف نخواهد بود و تئاتر در همه حال امکان اجرا دارد.»
در این میان "محمودرضا رحیمی" هم اجراهای این چنینی را آزمونی برای اهل تئاتر می‌داند و معتقد است. «تئاتری که یورش برده بر قراردادهای مکانی خود و فقط متعلق به جایی به نام صحنه نیست، می‌تواند خودش را در مکا‌ن‌های متفاوت آزمایش کند و این آزمون دوباره، شرایط جدیدی به آن تئاتر خواهد داد.»
حمایت نهادها و مسئولان 

گرچه حمایت نهادها و مسوولان از تئاتر امری ضروری و بدیهی است، اما پورآذری معتقد است این اتفاق به طور کامل در تئاتر ما رخ نمی‌دهد. او درباره حمایت شهرداری از تئاتر می‌گوید: «در حال حاضر شهرداری آنچنان که باید از اهل هنر حمایت نمی‌کند؛ در حالی که می‌تواند از پروژه‌های اجرایی نمایش‌ها در مکان‌های نامتعارف پشتیبانی کند.»
با این حال "یاسر خاسب" علاوه بر همکاری و هماهنگی شهرداری تهران برای اجرای نمایش در مکان‌های نامتعارف، حمایت نیروی انتظامی تهران و در رأس آن مرکز هنرهای نمایشی را نیز لازم می داند.
"پری صابری" هم دیگر کارگردانی است که بر برنامه‌ریزی و حمایت نهادها از اجرا در مکان‌های نامتعارف صحه می‌گذارد.
پیشنهادات 

"پیام فروتن" پیشنهاد می‌کند که باید به گروه‌های جوان و نوجو و به نسلی که این حرکت را آغاز کرده اعتماد کرد؛ چرا که آنان بخشی از نیازهای تئاتر و مخاطبان ما را تأمین می‌کنند.
وی همچنین معتقد است: «باتوجه به رویکرد هنرمندان به این شکل از اجرا این نوع از اجرا باید ساماندهی شود.»
یعقوبی نیز با اشاره به مشکل کمبود سالن تئاتر در این خصوص، می‌گوید: «این مسأله نباید احساس بی‌نیازی در ساختن سالن‌های جدید را به وجود بیاورد.»
پورآذری هم معتقد است: «اگر چند نهاد که کار فرهنگی هم انجام می‌دهند، در کنار یکدیگر باشند، رشد تئاتر در ایران سریع‌تر اتفاق می‌افتد.»
وی علاوه بر اینکه نقش و حمایت مسئولان و نهادها را لازم می‌داند نقش هنرمندان را در این راستا کلیدی‌تر دانسته و اضافه می‌کند: «تا زمانی که حرکت‌ها جنبه آماری و تبلیغاتی داشته باشد، هیچ اتفاق مؤثری نخواهد افتاد و در واقع با همت و تلاش مضاعف هنرمندان است که می‌توان افراد بیشتری را به سمت هنر سوق داد.»
«باید هنرمندان علاقه‌مند به این نوع اجرا با رمز و راز این کار آشنا شوند.»
این حرف هم نظر "پری صابری" است. او معتقد است: «در صورتی که هنرمندان پشتیبانی شوند، می‌توان امکانات و فضاهای زیادی را برای اجرا در مکان های غیر رسمی در اختیار گرفت.»
صابری یک پیشنهاد هم داد و آن هم استفاده از خانه‌های قدیمی است. او اعتقاد دارد خانه‌های قدیمی متعلق به میراث فرهنگی، در صورتی که شناسایی شوند می‌توانند مکان‌های بسیار مناسبی برای اجرا باشند و نباید از این فضاها غافل شد.