ART NEWS

موسسه فرهنگی هنری ســـــرای هنــــر مازنــد

ART NEWS

موسسه فرهنگی هنری ســـــرای هنــــر مازنــد

نگاهی به حضور دانشجویان در یازدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عرو

 

   سفره این دوره از جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی بیش از همه در برابر دانشجویان، باز است چرا که در این دوره شاهد حضور چشمگیر گروه‌های دانشجویی بسیاری هستیم. گروه‌هایی که بیشتر آنان، نمایش‌های خود را در نهمین جشنواره تئاتر عروسکی اجرا کرده بودند و به‌عنوان برگزیدگان آن جشنواره انتخاب شدند و حال دوباره این بخت را دارند تا در این جشنواره نیز حضور داشته ‌باشند.
دانشجویان هم مانند دیگر گروه‌ها، مراحل گوناگون جشنواره مانند بازخوانی متون و بازبینی نمایش‌ها را پشت‌سر گذاشتند و بعد از موفقیت در این مراحل به جشنواره راه یافتند تا در کنار دیگر گروه‌ها به اجرای آثار خود بپردازند.

هما جدی‌کار، استاد دانشگاه و عضو شورای سیاستگذاری جشنواره درباره حضور دانشجویان در این دوره از جشنواره، می‌گوید: «البته حضور دانشجویان منحصر به این دوره نیست و هر دوره، شاهد حضور دانشجویان متعددی بوده‌ایم. چرا که خیلی از هنرمندان حرفه‌ای عروسکی امکان حضور در جشنواره را پیدا نمی‌کردند.»
او در ادامه توضیح می دهد: «نظر شخصی من این است که چون جشنواره، بین‌المللی است، بهتر بود گروه‌های دانشجویی در بخشی جداگانه نمایش‌های خود را اجرا می‌کردند تا در کنار حرفه‌ای‌ها قیاس نشوند. بلکه در بخش خودشان مورد ارزیابی قرار گیرند.»
به‌اعتقاد این استاد دانشگاه حضور دانشجویان از این جهت هم خوب است که موجب شده کارگاه‌های آموزشی گوناگونی با حضور استادان مطرح خارجی برگزار شود: «برگزار شدن این کارگاه‌ها برای ما و هنرمندان حرفه‌ای هم بسیار مفید است چون کمک‌ می‌کند به روز ‌باشیم و از دستاوردهای کشور‌های دیگر استفاده کنیم.»
محمدحسن نجفی، یکی از همین دانشجویان است که با نمایش «اسب آبنوس» در جشنواره شرکت می‌کند،‌نمایشی که 4 جایزه از جشنواره تئاتر عروسکی دانشجویی گرفته است.
نجفی حضور دانشجویان را یکی از اتفاقات خوب جشنواره می‌داند: «یکی از بهترین کارها، برداشتن قید‌وبند حرفه‌ای‌گری بود و اینکه به ما هنرمندان نو‌پا هم این فرصت را دادند تا در این جشنواره حضور پیدا کنیم، به‌خصوص اینکه کارهای دانشجویی فکر نو دارند و امروزی‌تر هستند.»
او که از دانشگاه آزاد تنکابن‌ در جشنواره شرکت می‌کند، دانشگاه خود را یکی از مجهز‌ترین دانشگاه‌های هنری ایران می‌داند: «دانشگاه ما 6 پلاتو‌ دارد و همیشه تمام امکانات آن برای دانشجویان مهیا است. به‌طوری‌که تمام هزینه تمرینات، ساخت دکور و عروسک و همه چیز را در مورد کارها متقبل شدند و حتی برای رفت و آمد هم سرویس دانشگاه را در اختیار ما قرار دادند.»
نجفی، حضور دانشجویان را فرصت بسیار مناسبی می‌داند تا هم دین خود را به تئاتر عروسکی ادا کنند و هم بتواند خود را در عرصه بین‌المللی، معرفی کنند.
شیوا مسعودی، استاد جوانی است که خود نیز از طریق شرکت در همین جشنواره‌ها خود را به جامعه تئاتر عروسکی شناسانده است. اما او هم مانند هما جدی‌کار معتقد است بهتر بود بخش دانشجویی به شکل جداگانه در جشنواره برگزار می‌شد: «به‌هر حال جشنواره بین‌المللی اعتبار خاصی برای خود دارد و استادان بزرگی از کشورهای مختلف در آن حضور پیدا می‌کنند. بنابراین جدا‌کردن بخش دانشجویی از حرفه‌ای، نشان می داد، در هر کدام از بخش‌ها، چه توانایی‌ها و امکاناتی داریم.»
به‌اعتقاد مسعودی، جشنواره باید جایی باشد برای هنرمندانی که شغل‌شان تئاتر عروسکی است و در این شکل حتی اگر از نظر بودجه و سالن، تفکیکی قائل شده باشند باز هم هر دو بخش با یکدیگر آمیخته می‌شوند در حالی که می شد جایی برای کار اولی‌ها یا دومی‌ها در نظر گرفت.»
او هرچند این اتفاق را برای دانشجویان حاضر در جشنواره بسیار مثبت می‌داند، اما این هشدار را هم می‌دهد که این هنرمندان جوان از این فرصت تنها بهره‌برداری‌های غرور آمیز نکنند و تصور نکنند دیگر کاملاً حرفه‌ای شده‌اند: «نباید دچار این شبهه شوند که یک شبه ره صد‌ساله را طی کرده‌اند چون موفقیت تدریجی هم باعث پختگی حرفه‌ای می‌شود و هم اخلاق حرفه‌ای جوانان را تقویت می‌کند . بنابراین حتی اگر کار جوانان از بعضی از حرفه‌ای‌ها بهتر بود نباید دچار غرور کاذب شوند.»
سعید زینالی، یکی از دو کارگردان نمایش «انتظار در کافه‌ پارکر» دیگر دانشجویی است که در این دوره از جشنواره حضور دارد.
او نظر خود را این‌گونه بیان می‌کند: «اگر این اتفاق به این شکل می‌افتاد که برگزیدگان جشنواره دانشجویی، مستقیماً به این جشنواره راه پیدا کنند، اتفاق خیلی خوبی بود. اما ما هم برای شرکت در جشنواره همه مراحل را طی کردیم یعنی مثل همه گروه‌ها فرم‌ پر‌کردیم، بازخوانی و بازبینی را پشت سر گذاشتیم و بعد به جشنواره راه پیدا کردیم.»
او معتقد است بهترین کار این است که در جشنواره بین‌المللی عروسکی هم مانند دوره قبل جشنواره تئاتر فجر، جایی جداگانه به گروه‌های برگزیده دانشجویی اختصاص پیدا کند.»
علی‌پاکدست، مدیر‌کانون تئاتر عروسکی اداره کل هنرهای نمایشی و عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره می‌گوید: «دانشگاه مرکز پرورش هنرمندان نمایش عروسکی است. نباید رشته عروسکی به شکل گرایشی در دانشگاه تدریس شود بلکه باید تدبیل به یک رشته مستقل شود. در کنار این‌ها باید معیار انتخاب استاد و دانشجو روشن شود. کسی که می‌خواهد وارد رشته عروسکی شود، باید با آگاهی این رشته را انتخاب کند و‌ آشنایی ابتدایی با رشته‌هایی مانند ادبیات، موسیقی، طراحی،حجم ‌سازی و ... داشته باشد.»
به اعتقاد او، موفقیت دانشجویان که حا‌صل‌اش حضور دانشجویان در جشنواره است، بستگی به کار آمد بودن روش تدریس نمایش عروسکی در دانشگاه‌ها و برخورداری از امکانات این رشته دارد.
پاکدست در مقایسه دانشگاه هنری لهستان با ایران می‌گوید: «در دانشگاه لهستان، دانشجویان 4 سال آموزش بازی‌دهندگی، کارگردانی و ... می‌بینند و برای آموزش بازی‌دهندگی، تمام عروسک‌ها با تکنیک‌های گوناگون وجود دارد اما در دانشگاه‌های ما حتی یک کارگاه مجهز یا عروسک‌های گوناگون در حیطه بازی‌دهندگی وجود ندارد.»